Orta Çağ’da Coğrafya Kısaca

Orta Çağ’da Avrupa’da, coğrafya diğer bilimler gibi kilisenin etkisi altında uzun bir duraklama dönemi yaşamıştır. Bu dönemde coğrafya bilimine katkılar, İslam coğrafyacılarının önderliğinde gerçekleşmiştir. Bu dönemin bilim insanları, İlk Çağ’da ortaya konan eserlerden yararlanarak, kendi çağlarının dünyasını araştırmacı ve gözlemci yönleriyle kaydetmiş ve çağlar üstü eserler ortaya koymuştur. Makdisi, İbn Hurdazbih (İslam coğrafyasının öncülerinden biri olarak kabul edilir), Mesudi, İbn-i Sina ve Biruni, bu dönemde öne çıkan önemli bilim insanlarıdır.

Kaşgarlı Mahmud’un hazırladığı Dîvânu Lugâti’t-Türk adlı eser aslında bir dil sözlüğüdür. Ancak Orta Asya’nın coğrafi özellikleriyle ilgili zengin bilgiler içermesi nedeniyle önemli bir coğrafi araştırma kaynağı olarak da kabul edilebilir. Ayrıca bu kitaptaki Dünya Dil Haritası, nadir rastlanan bir harita özelliği taşır.

Bu dönemin önemli bir İslam bilgini ve coğrafyacısı olan Muhammed İdrisi, Müslüman coğrafyacıların Orta Çağ’da ürettikleri coğrafi bilgi birikimini, Kitâb-ür-Rüşandi (Roger’in Kitabı olarak da bilinir) adlı eseriyle Batı’ya taşımıştır. Bu bilgi birikiminin Avrupa’ya aktarılması, yüzyıllar boyunca Avrupa’da güçlü etkiler yaratmış ve bu bilgiler, daha sonraki gelişmelerin önemli kaynaklarından biri olmuştur.